Focusing Inspiratiedag 18 oktober 2025

“Ik ben focusbegeleider en -trainer met een eigen praktijk in Den Haag. Daarnaast ben ik psychosociaal werkende, NLP Trainer en Clean Language en Clean Space Facilitator. Voor mij vullen Focusing en Clean Language elkaar perfect aan. Ik kan mij geen andere manier van werken meer voorstellen dan met deze combinatie, ook omdat die een duidelijke verdieping geeft.”
 
Hoewel ‘Vragen stellen’ onderdeel van Gendlin’s zes stappen is, lijkt het stellen van vragen in een focussessie tegenwoordig taboe te zijn. Daar zijn goede redenen voor. Vragen komen vaak voort uit het ‘wereldmodel’ van de begeleider en ook bestaat de kans dat met een vraag het ‘denkhoofd’ van de focusser aan het werk gezet wordt.
Psychotherapeut David Grove (die Gendlin goed kende; beide heren hadden veel respect voor elkaar en elkaars werk) heeft een manier van vragen stellen ontwikkeld die bovengenoemde bezwaren wegneemt: ‘Clean Language’. Deze aanpak maakt het mogelijk om vragen te stellen die vrij zijn van de vooronderstellingen, waarden en overtuigingen van de vragensteller. En omdat de vragen volledig aansluiten bij de woorden van de focusser blijft het belichaamde proces ongehinderd voortgang vinden.
 
Deze workshop laat je ervaren dat vragen stellen met behulp van Clean Language binnen focussessies zowel heel goed mogelijk als (met name!) verdiepend is.

“Mijn naam is Hennie Meppelink. Ik ben A&O-psycholoog en werk ruim 15 jaar als zelfstandig begeleider van medewerkers. Sinds 2017 combineer ik Oplossingsgericht Werken met Focusing – een combinatie die mijn praktijk verdiept en verrijkt. In deze workshop laat ik je graag ervaren hoe dat werkt.”

De basishouding van beide benaderingen Focusing en Oplossingsgericht Werken kent overeenkomsten:Gendlin stelt dat ieder mens, hoe vastgelopen ook, over intrinsieke krachtbronnen beschikt die (soms in co-creatie met de begeleider) kunnen bijdragen aan het eigen herstel. Het oplossingsgerichte denken gaat ervan uit dat elk mens volledig is toegerust om het leven aan te kunnen. Er zijn altijd zaken die, ondanks de problemen, tóch nog werken. Elk mens beschikt over hulpbronnen om problemen op te kunnen lossen.

Oplossingsgericht werken is kortdurend en cognitief, terwijl Focusing het lichaam betrekt en vertraging vraagt. Het invoegen van Focusing brengt een verdieping aan in het oplossingsgericht werken.

De workshop biedt inzicht in oplossingsgerichte elementen die cliënten in beweging kunnen zetten, door een beroep te doen op de “living forward” energie van Focusing.

Je maakt kennis met oplossingsgerichte taal en Hennie biedt een praktische oefening aan die beide methoden integreert en meteen toepasbaar is in de praktijk.

“Ik ben Denise van Rijen en werk als basispsycholoog. Vanuit Emotion Focused Therapy ben ik geïnteresseerd geraakt in Focusing en hoe dat te integreren in mijn werk. Ik vind het best spannend om deze workshop te geven, én er is sterke felt sense voelbaar met een nieuwsgierige en ambitieuze kwaliteit. Hier wat bij stilstaande wordt een living forward voelbaar met energie en frisheid om deze twee vormen van het persoonsgericht werken naast elkaar te leggen en daar over te delen.”

In de workshop worden de basisprincipes van Focusing en EFT uitgelegd, mét hun onderlinge overeenkomsten en verschillen. Er is aandacht voor de EFT-taken en hoe Focusing deze kan versterken. De deelnemers gaan oefenen met de “lege stoel dialoog”, één van de EFT-taken. Je gaat in deze oefening in gesprek met een belangrijk persoon uit je leven, over een pijnlijke of verwarrende boodschap die je ooit van hem of haar hebt meegekregen. Denise vervlecht hierin beide benaderingen en zo blijkt hoe Focusing meer verdieping in het EFT-proces kan brengen.

Denise vraagt de deelnemers vooraf na te denken over een negatieve boodschap (impliciet of expliciet) die je van een betekenisvolle persoon in je leven hebt ervaren en meegenomen.

“Mijn naam is Annelies Peters, en ik werk sinds 2011 in de ggz, als preventie werker en als poh-ggz in huisartsenpraktijken. Voice Dialogue heeft veel voor mijzelf betekend en ik zet het vaak in bij de mensen met wie ik werk. Met Focusing is hier nog een verdieping bijgekomen. Voice Dialogue  en Focusing kunnen elkaar wederzijds versterken en daar neem ik jullie graag in mee.”

Voice Dialogue is een praktische methode om in dialoog te gaan met innerlijke “Ikken” of sub-personen, op fysiek, mentaal, emotioneel en spiritueel niveau. Het geeft inzicht en handvatten bij psychische problemen. Het herkennen van de sub-personen en hun onderlinge dynamiek begrijpen, helpt om meer keuzevrijheid te creëren in de omgang met onszelf en anderen. In het werken met sub-personen komen tegenpolen, zoals kracht en kwetsbaarheid, vaak naar voren. De beeldende werking van Voice Dialogue is een goede voorbereiding op Focusing; het vergroot het bewustzijn, als een rode loper voor de ervaring van een felt sense.

In de workshop neemt Annelies de deelnemers bij de hand om te verkennen hoe de inzichten van Voice Dialogue kunnen helpen als introductie op focussen, met name bij mensen voor wie het focussen niet zo makkelijk is.

“Ik ben Eveline Beumkes, focusingtrainer en dharmaleraar in de traditie van Thich Nhat Hanh. De aanzet tot mijn zoektocht naar wegen die naar verbinding en bezieling leiden, is gevormd door de depressie in mijn kindertijd. Mindfulness, Focussen, Empathisch luisteren en Geweldloos communiceren zijn in de loop der jaren meer en meer in mij geïntegreerd. Met name Mindfulness en Focusing hebben mijn hart. Het maakt me blij om mijn ervaringen te delen.”

In 1984 ontdekte Eveline Mindfulness via Thich Nhat Hanh en in 1985 leerde zij Focusing van René Maas, twee paden die ze sindsdien volgt. Ze werd getroffen door de overeenkomsten tussen Mindfulness en Focusing en hun beider benadering van gevoelens; ze vullen elkaar prachtig aan. De boeddhistische psychologie verheldert de cruciale rol van ‘Presence’ in het proces van transformatie en geeft ook aan hoe je je vermogen om ‘in Presence’ te zijn, kunt versterken. Het focussen helpt handen en voeten te geven aan wat Thich Nhat Hanh het ‘omarmen’ van onze gevoelens noemt. Zowel Focusing als Mindfulness helpen pijn te transformeren en innerlijke vrijheid te vergroten.

In de workshop deelt Eveline haar op ervaring gestoelde visie en ondersteunt deze door zelfgemaakte liedjes. Ze biedt een speelse oefening aan, die gelegenheid biedt het geleerde meteen in de praktijk te brengen.

“Ik ben cultuurhistoricus en later opgeleid in de Psychosynthese. Na in het Psychosynthese-onderwijs te hebben gewerkt, werk ik nu als coach in een eigen praktijk. De afgelopen jaren heb ik me verdiept in Focusing. Focusing is heel behulpzaam voor mijzelf en mijn cliënten en het blijkt de psychosynthese verder te ‘ontsluiten’.”

Psychosynthese richt zich op existentiële vraagstukken die bewustwording en zingeving stimuleren. Door het existentiële zelf te verkennen is het mogelijk de regie over het eigen leven te vergroten en meer richting te vinden. Psychosynthese streeft naar synthese van vaak tegenstrijdige kanten van de identiteit. Hiervoor wordt onder andere gebruik gemaakt van het ‘deelpersoonlijkheden-model’. Het focussend werken met ‘ietsen’ (of delen) blijkt hierbij zeer behulpzaam. Focusing verkent, door de felt sense, zeer effectief de delen in onszelf die de regie stevig in handen kunnen hebben én het onthult de grieven, wensen, behoeften én intenties en kwaliteiten van deze ietsen. Hierdoor kan een shift optreden waardoor de living forward energy vervolgens haar weg weer kan vinden.

In de praktische, interactieve workshop nodigt Stance uit tot het onderzoeken hoe Focusing en Psychosynthese samen zingeving bevorderen, met aandacht voor de wisselwerking tussen richting (componist), zelf (dirigent) en delen (orkestleden).